Moet je naar het buitenland om een snelle marathon te lopen?

Als marathonloper wil je het maximale uit je marathon halen. Je hebt er immers niet voor niets maandenlang naartoe getraind. Voor de een is dat zoveel mogelijk gezondheidsvoordelen, voor een ander draait het om genieten, maar voor veel atleten draait het om een snelle tijd. Heeft het dan meerwaarde om in de trein of het vliegtuig naar het buitenland te stappen voor een snelle tijd?

Waar loop je de snelste marathons ter wereld?

Vraag tien lopers wat de snelste marathon is, en je krijgt tien verschillende antwoorden. De meeste vingers wijzen naar Berlijn, met dertien wereldrecords op zijn naam. Toch is dat geen garantie: dit jaar was het daar 26 graden - funest voor snelle tijden.

Andere bekende snelheidskanonnen zijn Chicago en Valencia. Chicago omdat daar zowel het mannen- als (zij het betwiste) vrouwenwereldrecord werd gelopen, en Valencia omdat het parcours de laatste jaren een magneet is geworden voor toplopers en persoonlijke records. In 2024 noteerde Sebastien Sawe er zelfs de snelste tijd van het jaar.

Valencia en Berlijn geliefd onder Nederlanders

Geen wonder dat Valencia (1249 Nederlandse finishers) en Berlijn (1240) de populairste buitenlandse marathons onder Nederlanders waren, gevolgd door New York (959), Londen (432) en Chicago (336).

1. Valencia - 1249 NL finishers
2. Berlijn - 1240
3. New York - 959
4. Londen - 432
5. Chicago - 336

Wat maakt een marathon ‘snel’?

Een snelle marathon moet aan een aantal zaken voldoen. Het parcours moet vlak zijn, er mogen niet teveel lastige bochten in liggen en de kans op gunstige weersomstandigheden - rond de 10 graden met weinig wind - moet groot zijn. Zaken die je in Chicago, Berlijn en Valencia kan afvinken, maar net zo goed in Amsterdam, Rotterdam of Eindhoven.

Is een marathon snel als niemand er hard loopt?

De snelste marathon ter wereld bepalen is best lastig. Het weer is niet altijd hetzelfde en uiteindelijk kun je het snelste parcours ooit neerleggen, maar als niemand een toptijd komt lopen, wordt die belofte nooit ingelost. De meeste lijstjes kijken dan ook naar het parcoursrecord, de snelste 10 tijden of pakken de gemiddelde tijd van de top 10 over de laatste paar jaar. Dat geeft een goed beeld van hoe hard ergens gelopen wordt, maar zegt dat ook iets over de snelheid van het parcours?

Zijn New York en Boston sneller dan Eindhoven of Enschede?

Als we op tijden af zouden gaan, dan zou je kunnen stellen dat de marathons van New York en Boston sneller zouden zijn dan die van Enschede of Leiden omdat de parcoursrecords veel scherper staan. Dat terwijl je bij beide marathons zo’n 250 hoogtemeters voor de voeten geworpen krijgt. Terwijl de marathons van Enschede en Leiden op een verdwaald viaduct nagenoeg vlak zijn. Toch zijn de tijden in New York en Boston sneller. Dat komt niet door het parcours, maar door het deelnemersveld. Beide marathons hebben een legendarische status waarmee ze topatleten van over de hele wereld trekken. Dat is de reden waarom Abdi Nageeye en Sifan Hassan volgende maand in New York aan de start staan en niet in Amsterdam of Eindhoven.

Snelle tijden zijn te koop

Een snel parcoursrecord is dus tot op zekere hoogte te koop. De meeste Keniaanse toplopers hebben de marathons voor het uitkiezen en worden dan ook voorzien van een mooie som start- en prijzengeld om maar te zorgen dat er snelle tijden worden gelopen op het parcours. Je zou kunnen stellen dat dit een van de redenen is dat de Marathon van Dubai altijd de lijstjes van snelste marathons ter wereld haalt - terwijl er maar zo’n 1500 mensen meedoen. Hoewel het parcours inderdaad vlak en breed is, zullen de snelle tijden ook te maken hebben met het feit dat Dubai voorheen het hoogste prijzengeld ter wereld uitkeerde. In 2007 stuntte de organisatie door $250.000 klaar te leggen voor de winnaar en een bonus van 1 miljoen dollar te beloven aan degene die het wereldrecord wist te breken in Dubai. Haile Gebreselassie mistte er in 2008 het wereldrecord op een seconde.

Wereldrecordwaardige parcoursen in Nederland

Er is natuurlijk best wel wat te zeggen voor een buitenlandse marathon als je écht grote plannen hebt - denk aan een tijd onder de 2 uur 30 vanwege de tempomakers daar - maar als recreatieve loper heb je waarschijnlijk veel meer aan het voordeel van wakker worden in je eigen bed, je eigen witte boterhammen met jam naar binnen werken en lopen in een enigszins bekende omgeving waar je de aanmoedigingen kan verstaan. Ook in Nederland liggen wereldrecordwaardige parcoursen. Bij de CPC-loop en Marathon Rotterdam zijn in het verleden wereldrecords gelopen en sinds zondag staat het parcoursrecord in Amsterdam nog scherper dan in Rotterdam.

Waarom je misschien wel makkelijker je PR loopt in Enschede of Leiden

Als recreatieve loper is het bovendien ook wat waard als je een beetje vrij zicht hebt en de ruimte hebt om lekker door te lopen. In dat opzicht zijn marathons als Eindhoven, Enschede en Leiden misschien wel geschikter voor een snelle tijd dan New York of Rotterdam - waar vrijwel altijd iemand voor je voeten loopt.

Waarvoor je wel het vliegtuig in kan stappen

Betekent dit dan dat er geen enkele reden is om een buitenlandse marathon te lopen? Natuurlijk niet, het is geweldig om van je citytrip een buitenlands marathonavontuur te maken. Wel kun je je afvragen of het echt de moeite loont om jezelf daar finaal binnenstebuiten te trekken terwijl je die kans op een snelle tijd ook een keer in Nederland kan pakken. Dan kun je in New York, Londen of Berlijn gewoon genieten van de stad en de sfeer. Bijkomend voordeel, wellicht heb je de volgende dag nog benen over om wat van de stad te zien. Voor je het weet heb je er een hobby bij en ben je sterren aan het verzamelen voor je Six Star Medaille.

Marathontoerisme is in opkomst. Steeds meer Nederlanders gaan de grens over om in het buitenland mee te doen met hardloopwedstrijden. In Runner's World #7 staat een uitgebreid stuk over deze trend. Je bestelt het nummer hier.

Volg je Runner's World al op Instagram, TikTok, Strava en Facebook?