Wat gebeurt er mentaal als je ineens moet stoppen met hardlopen?

Voor de meeste lopers geldt dat hardlopen veel meer is dan 'gewoon' een rondje hardlopen. Het is een uitlaatklep, een routine en je kunt het in principe overal waar je bent, doen. Hardlopen geeft zoveel vrijheid. Juist daarom kan het mentaal een enorme klap zijn als je plotseling moet stoppen.

Dit kan verschillende redenen hebben. Een blessure, overbelasting of simpelweg omdat je lichaam 'nee' zegt. Maar, wat gebeurt er als je plotseling moet stoppen met hardlopen? Veel lopers krijgen te maken met blessures waardoor ze (tijdelijk) moeten stoppen. Redacteur Jamie Jongman liep begin dit jaar nog zo'n vijf per week hard. Tot ze na een ongelukkige val te horen kreeg dat haar hielbeen op meerdere plekken was gebroken.

Hardlopen is onderdeel van je dag

In dit artikel deel ik, Jamie, mijn eigen inzichten over wat het mentaal met je doet als je plotseling niet meer kan lopen. Hardlopen was echt onderdeel van mijn dag. Ik liep meestal 's ochtends, vóór werk. Even mijn hoofd leegmaken voordat de dag echt begint. In het weekend vaak langere duurlopen, bijna altijd met een specifiek doel. In dit geval trainde ik voor de Marathon van Rotterdam. Mijn hardloopcoach Tjeerd Popkema maakt mijn trainingsschema's, en in deze periode trainde ik minstens zes keer per week waarvan vier tot vijf keer hardlopen.

Het moment waarop de mentale klap komt

Tot ik begin dit jaar ongelukkig terechtkwam en mijn hielbeen op meerdere plekken brak. Hierbij ging het helaas niet om een simpele breuk; de schade liep onder andere door mijn spronggewricht. Gelukkig was een operatie niet nodig, maar het herstel duurde erg lang. Inmiddels ben ik één week gips, twaalf weken op krukken en meerdere ziekenhuisbezoeken verder. Maar vooral: abrupt afscheid nemen van hardlopen. Het eerste telefoontje van de chirurg kan ik mij nog goed herinneren. Op zaterdag ben ik door de CT scan gegaan en op dinsdag werd ik gebeld. 'Ik heb goed nieuws en slecht nieuws', zei hij. 'Het goede nieuws is dat je geen operatie nodig hebt. Het slechte nieuws is dat je waarschijnlijk nooit meer een marathon kunt lopen.' En toen kwam de grootste klap eigenlijk pas echt. Voor het eerst werd ik eigenlijk pas echt verdrietig en kwam ook de mentale klap. Want hoezo, geen marathon lopen? Ik had pas twee keer een marathon gelopen en keek uit naar meer.

Wat doet stoppen met hardlopen mentaal met je?

Een blessure doet dus meer dan alleen fysiek pijn. Wat ik het meest miste, waren de ochtendrondjes. Als die routine ineens wegvalt, ben je echt aan het zoeken naar 'wat er was'. Daardoor voelde ik me in het begin erg onrustig. Ik was vol in training voor mijn derde marathon. En dan nu, stoppen? Rust nemen? Revalideren? Natuurlijk had ik geen keuze, maar dat maakte het mentaal niet minder zwaar. In de eerste weken probeerde ik mijn conditie nog op peil te houden. Ik deed vooral core oefeningen en push-ups. Oftewel, roeien met de riemen die je hebt. Maar ik merkte dat niet alleen mijn lichaam, maar ook mijn hoofd tijd nodig had om alles te verwerken.

Toch blijven bewegen en vooruitdenken

Wat mij hielp? Ik probeerde vooral de mindset te omarmen dat stilstaan niet hetzelfde is als opgeven. Ik besloot al heel snel: als ik de komende maanden niet meer kan hardlopen, dan ga ik op een andere manier sterker terugkomen. Zo ben ik, toen ik niet meer op krukken liep, begonnen met wielrennen. Ik kwam erachter dat dit ook een hele leuke sport is, waar ik normaal misschien nooit mee was begonnen. Na een paar weken heb ik ook weer HYROX trainingen en Pilates Reformer opgepakt. Om mijn enkel, mobiliteit en core te versterken. Mijn coach leerde me dat, vooral na een blessure, mobiliteit heel belangrijk is. Dan ben je straks sterker als je wel weer mag hardlopen. En dat gaf mij een positief vooruitzicht.

Zie het als een kans om jezelf te versterken

Op sommige dagen was het mentaal extra zwaar. Bijvoorbeeld op de dag van de Marathon van Rotterdam waar ik eigenlijk voor aan het trainen was. Dat deed mentaal meer met me dan ik van tevoren had gedacht. Toch probeerde ik altijd positief te blijven. Hoe moeilijk het ook was om tijdelijk te stoppen met hardlopen, ik voelde ook oprecht dankbaarheid: dat ik geen operatie nodig had en – misschien nog belangrijker – dat ik niet in een rolstoel beland was. Uiteindelijk kan ik echt wel weer gaan hardlopen, maar het heeft gewoon een paar maanden tijd nodig. Daarnaast was ik in die tijd ook bezig met andere ‘projecten’ waar ik anders misschien wel nooit de tijd voor had genomen. Een blessure is dus niet het einde. In het begin voelt het alsof je iets verliest. Maar probeer het om te buigen en zie het als een kans om jezelf op een andere manier te versterken. Ik voel me nu bewuster dan ooit. Van mijn lichaam, mijn grenzen, maar ook van wat ik allemaal wel kan. En die marathon die komt over een jaar of twee wel weer. Nu eerst herstellen en sterker worden.

Even niet hardlopen? Deze 7 tips helpen je door je herstel

Ben je op dit moment geblesseerd of moet je om een andere reden plots stoppen met hardlopen? Dan herken je vast hoe lastig dat mentaal kan zijn. Deze 7 tips kunnen je helpen om mentaal sterk te blijven en beter om te gaan met het (tijdelijke) gemis van het hardlopen.

1. Wees eerlijk over je gevoel. Verdriet, frustratie en boosheid zijn normaal.
2. Accepteer dat herstel geen rechte lijn is. Er zijn goede en slechte dagen, en dat is helemaal oké.
3. Blijf jezelf uitdagen, binnen je mogelijkheden. Elke vorm van beweging helpt, hoe klein ook.
4. Zoek begeleiding. Een goede sportfysio maakt echt verschil en begeleidt je in je herstel.
5. Stel nieuwe doelen. Denk in maanden, niet in dagen.
6. Vind andere vormen van voldoening. Vrienden, werk, creativiteit, geef die ruimte.
7. Vertrouw op je lichaam. Het heeft tijd nodig, maar het werkt met je mee.

Hoewel een blessure voelt als een enorme tegenslag, kan het ook een kans zijn om sterker terug te komen, zowel fysiek als mentaal. Door je focus te verleggen naar wat je wél kunt doen en deze tijd nuttig te besteden, keer je uiteindelijk gemotiveerder en sterker terug dan ooit. In dit artikel lees je meer over hoe je positief blijft tijdens een lange blessure.

Volg je Runner's World al op Instagram, TikTok, Strava en Facebook?