Trailrunning: jouw introductie tot het off-road avontuur

Trailrunning lijkt populairder dan ooit. Steeds meer hardlopers wisselen de weg om voor de trails om op ontdekking te gaan in de natuur. Maar wat is trailrunning precies? Hoe verschilt het van ‘gewoon’ hardlopen? En waar moet je op letten als je het zelf eens wilt proberen?

Wat is trailrunning?

Trailrunning is hardlopen over onverharde paden. Dat kunnen smalle bospaadjes zijn, grindwegen, heidevelden, modderstroken of bergpaden. Vaak loop je op een wisselend en onvoorspelbaar terrein: met boomwortels, stenen, hoogteverschillen en scherpe bochten. Het is uitdagender dan gewoon hardlopen, maar ook avontuurlijker.

Het sleutelwoord: off-road.

Trailrunning vraagt aanpassingen in je techniek. Omdat het terrein onvoorspelbaar is, moet je bij elke stap nadenken over je balans, afzet en landing. Veel trailrunners trainen daarom specifiek op balans, stabiliteit en coördinatie.

Is trailrunning blessuregevoeliger?

Je zou denken van wel, maar het tegendeel is vaak waar. Op onverhard terrein krijg je veel minder directe klappen op je pezen en gewrichten dan op asfalt. De ondergrond veert meer mee, en het variërende loopritme zorgt dat je je lichaam anders belast.

Trailrunning maakt je ook tot een veelzijdigere atleet. Je traint niet alleen je conditie, maar ook kleine, stabiliserende spieren. De dag na een stevige trail voel je vaak spieren waarvan je niet wist dat je ze had. En dat is goed nieuws voor je algehele looptechniek en blessurepreventie.

Wat is het verschil tussen hardlopen en trailrunning?

Heb je even? Het verschil tussen hardlopen op de weg en trailrunning zit hem niet alleen in de ondergrond, maar in vrijwel elk aspect van de loopervaring.

Ondergrond en tempo

Om te beginnen: de ondergrond. Waar hardlopers meestal over asfalt of beton lopen, verplaatst een trailrunner zich over bospaden, zandwegen, modderstroken, grasvelden of zelfs rotsachtig terrein. Dat is een stuk uitdagender. Die ondergrond heeft ook invloed op je tempo. Tijdens een trailrun ben je vrijwel altijd langzamer dan op de weg. Je bent simpelweg langzamer op onverhard terrein, maar ook bochten, obstakels en hoogteverschillen dwingen je om je tempo aan te passen. Een kilometertijd zegt op een trail dan ook weinig.

Uitrusting

Trailrunning vraagt ook om een heel andere uitrusting. Een verdwaald bospaadje tijdens je duurloop lukt op je gewone hardloopschoenen ook nog wel, maar als je echt gaat trailen dan ga je toch echt speciale trailschoenen nodig hebben voor de extra grip. Daarnaast dragen veel traillopers een rugzakje of een vest met water, voeding, soms zelfs een EHBO-setje. Hoe langer en meer afgelegen je loopt, hoe meer spullen je nodig hebt.

Beleving

Tot slot verschilt ook de beleving. Weglopers zijn vaak gefocust op tempo, tijden en prestaties. Trailrunners richten zich meer op de afstand, het avontuur en het genieten van de omgeving. Tijd speelt nauwelijks nog een rol. Het uitlopen en het genieten van de omgeving is waar het om draait.

Trailrunning is veelzijdig

Trailrunning is niet alleen voor gevorderden. Juist het ontspannen tempo maakt het toegankelijk. Wandelen is geen enkel probleem. Sterker nog, bij een steile klim wandelt vrijwel iedereen. Je moet vaak ver, en dan is het de kunst om goed te doseren.

Trailruns zijn overal te vinden. Je kunt veel Nederlandse trails vinden in onze trailkalender. Die vind je bijvoorbeeld op de Veluwe, de Utrechtse Heuvelrug of in de duinen. Zoek je hoogtemeters, dan is Zuid-Limburg the place to be. Maar veel traillopers trekken ook naar het buitenland voor een trail-avontuur.

Denk bijvoorbeeld aan de Ardennen of de Alpen. Daar worden bergtrails gehouden, kun je aan skyrunning doen op grote hoogte, en daar wordt misschien wel de meest prestigieuze trailwedstrijd gehouden: de Ultra-Trail du Mont Blanc, vaak afgekort tot UTMB.

Cross vs trail: wat is het verschil?

Een crossloop of veldloop en een trailrun zijn allebei wedstrijden over onverhard terrein. Toch zijn het twee verschillende disciplines. Dat zit hem vooral in de afstand en de beleving. Een crossloop draait om zo snel mogelijk een parcours afleggen. Vaak bestaat dat parcours uit meerdere rondjes en is de wedstrijd niet veel langer dan 10 kilometer.

Een trailrun daarentegen is een stuk minder op snelheid gericht. Het is veel meer ontspannend en de meeste deelnemers ervaren niet of nauwelijks tijdsdruk. Daarbij is de afstand een stuk groter. Er zijn trailruns die pas beginnen bij een halve marathon en oplopen tot ver voorbij de marathon.

Daarom wil je trailrunnen

Trailrunning is goed voor je kracht, balans en coördinatie. Omdat je voortdurend op wisselende ondergrond loopt, worden er allerlei stabiliserende spieren aangesproken die op asfalt nauwelijks aan bod komen. Bovendien is het lopen op zachte ondergrond minder belastend voor je gewrichten dan hardlopen op asfalt of beton.

Maar trailrunning biedt niet alleen fysieke voordelen. Mentaal werkt het als een reset: je bent weg uit de stad, in de natuur, zonder verkeer, stoplichten of afleiding. Het lopen wordt speelser, afwisselender en vaak ook ontspannender. Juist omdat tijd en tempo nauwelijks nog een rol spelen, kun je veel beter luisteren naar je lichaam en omgeving. Even geen horloge of Strava, maar gewoon lopen op gevoel.

Het is dan ook geen toeval dat veel ultralopen plaatsvinden op trails. De ontspannen, avontuurlijke sfeer past bij de lange afstanden waarbij uithoudingsvermogen, dosering en mentale veerkracht belangrijker zijn dan snelheid of tijd.

Waar kan je trailrunnen in Nederland?

In een klein en druk land als Nederland zou je soms bijna denken dat het onmogelijk is om off-road te lopen. Maar niets is minder waar. Nederland is behoorlijk vlak, maar nog steeds gevarieerd genoeg om naar hartenlust te trailen. Zuid-Limburg en de Veluwe zijn de hotspots, maar er zijn genoeg heuvelruggen, bossen, heides en duingebieden te vinden om te trailen. Denk bijvoorbeeld aan de NS Trails: kant-en-klare routes die starten en eindigen bij een treinstation. Ook de klompenpaden zijn populair onder traillopers. Dit zijn wandelroutes over onverharde paden die vaak door boerenland, bos en heide voeren — perfect voor rustige trails.

Of zoek gewoon een bos bij je in de buurt en pak daar de kleine paadjes. Pas wel op bij mountainbikepaden, want dat kan gevaarlijk zijn. Zie je een bordje met een driehoek en twee rondjes eronder? Kies dan een ander pad.

Gelukkig zijn er genoeg alternatieven. In Nederland worden volop georganiseerde trailruns gehouden. In onze trailkalender vind je een overzicht van toegankelijke routes en uitdagende wedstrijden, van korte instappers tot ultratrails.

Trailrunning is een andere tak van sport, maar tegelijk heel toegankelijk. Welk niveau je hebt maakt weinig uit. Met deze tips voor beginnende trailrunners kom je al een heel eind. En het mooie is: je kunt er morgen al mee beginnen. Gewoon je schoenen aan, het bos in, en je eerste trailrun is een feit.

Volg je Runner's World al op Instagram, TikTok, Strava en Facebook?