Is het gezond om als tiener al veel te hardlopen?

Hardlopen is al jaren één van de populairste sporten in Nederland. Marathons raken in recordtijd uitverkocht, schoenenwinkels maken grote winst en op social media is er een wildgroei aan runfluencers. Veel van die social media-hardlopers benadrukken in hun filmpjes hoe belangrijk het is om goed geïnformeerd de weg op te gaan. Toch kregen we na Runner's World 3 (die met Emiel Berghout en Monique van de Velde op de cover) veel vragen van bezorgde ouders, want: is het eigenlijk wel gezond om als tiener intensief hard te lopen?

Het tienerlichaam in ontwikkeling

We hoeven je niet te vertellen dat beweging belangrijk is, zeker voor jongeren. Hardlopen kan een uitstekende manier zijn om conditie op te bouwen, spieren te versterken en stress te verminderen. Het lichaam van een tiener is nog volop in ontwikkeling. De botten groeien snel, gewrichten zijn kwetsbaar en de spiermassa is nog niet volledig ontwikkeld. Overbelasting in deze fase kan leiden tot blessures zoals shin splints, kniepijn of zelfs groeiproblemen. Zulke klachten ontstaan vaak bij een te snelle trainingsopbouw of een gebrek aan herstel. Daarom is voorzichtigheid geboden.

De voordelen van hardlopen voor jongeren

Ondanks de risico’s, zijn de voordelen van hardlopen voor tieners niet te onderschatten. Regelmatige lichaamsbeweging helpt bij het ontwikkelen van een sterk hart, gezonde longen en een goed uithoudingsvermogen. Daarnaast draagt hardlopen bij aan een gezond gewicht, een beter slaappatroon en meer concentratie op school. Niet onbelangrijk! Ook mentaal is hardlopen waardevol. Het helpt stress te verminderen, zorgt voor ontspanning en geeft jongeren een gevoel van controle en zelfvertrouwen. Zeker in de puberteit, een fase waarin veel verandert, kan dat een belangrijk houvast zijn.

Let op voor overtraining en prestatiedruk

Zoals bij elke sport draait het bij hardlopen om balans. Overtraining is een reëel risico bij fanatieke tieners, vooral als zij prestatiedruk ervaren van ouders, trainers of social media. Signalen van overbelasting zijn onder andere vermoeidheid, gebrek aan motivatie, slechtere schoolprestaties of terugkerende pijntjes. Als die signalen genegeerd worden, kunnen de gevolgen serieus zijn. Het is dus belangrijk dat ouders en trainers alert zijn, en dat jongeren leren luisteren naar hun lichaam.

Wat zeggen experts?

Volgens sportartsen en jeugdtrainers is variatie in beweging essentieel, dat geldt voor alle leeftijden. Alleen maar lange duurlopen is niet ideaal. Beter is het om hardlopen af te wisselen met andere activiteiten zoals fietsen, zwemmen of lichte krachttraining. Dat maakt de belasting op het lichaam gevarieerder en verkleint de kans op blessures. Goede begeleiding is cruciaal. Bij een atletiekvereniging of sportclub werken vaak trainers die weten hoe ze jongeren veilig kunnen laten trainen. Ze houden rekening met leeftijd, aanleg, belastbaarheid en persoonlijke doelen.

Praktische tips

Wil je als tiener beginnen met hardlopen op een verantwoorde manier? Of ben je ouder van een kind dat graag hardloopt? Dan zijn dit belangrijke tips:

• Bouw rustig op: Begin met korte afstanden en wissel wandelen en rennen af.
• Varieer in beweging: Combineer hardlopen met andere sporten.
• Luister naar het lichaam: Pijn of vermoeidheid zijn signalen, geen zwakte.
• Zorg voor goed schoeisel: Investeer in passende hardloopschoenen.
• Eet en slaap voldoende: Een groeiend lichaam heeft brandstof en herstel nodig.
• Zoek begeleiding: Een trainer of sportdocent kan helpen bij een veilige opbouw.

Conclusie

Hardlopen kan zeker gezond zijn voor tieners, mits het op een verantwoorde manier gebeurt. Het draait niet om zoveel mogelijk kilometers of steeds snellere tijden, maar om plezier, beweging en lichaamsbewustzijn. Met goede begeleiding, voldoende rust en aandacht voor afwisseling, kunnen jongeren op een veilige manier genieten van alles wat hardlopen te bieden heeft – nu én later.

Volg je Runner's World al op Instagram, TikTok, Strava en Facebook?