Waarom cola onder sporters populair is: feiten en tips
Cola als sportdrank?
© Getty Images - Ezra Shaw

Cola is voor veel sporters een maar geliefde drank, met name bij hardlopers en fietsers. Maar waarom drinken wielrenners cola en hoe komt het dat cola tijdens sporten soms zo effectief is? De combinatie van suiker, cafeïne en koolzuur kan sporters een snelle energieboost geven. We zetten een aantal voordelen en nadelen van cola voor je op een rij en geven tips over het gebruik van cola.
Waarom drinken sporters cola tijdens het sporten?
Cola is door de combinatie van suiker en cafeïne voor veel sporters een snelle en gemakkelijke bron van energie tijdens intensieve inspanningen. Myrthe Rebattu: 'Cola is een drank met behoorlijk veel suiker, namelijk 53g per flesje/bidon van 500ml. Dat zijn zo'n 13 suikerklontjes die ruim 200 kcal aan snelle energie leveren. Daarnaast bevat cola een klein beetje cafeïne, per 500ml cola zo'n 48mg. Ter vergelijking, in koffie zit 7x zoveel. Een andere reden waarom sporters soms cola nemen is omdat het verfrissend is door de koolzuur en de zuurtegraad.'
De voordelen van cola tijdens lange duursporten
Tijdens lange duursporten zoals marathons of lange fietstochten kan de energie van cola sporters helpen. Myrthe: 'Zoals gezegd levert cola per 500ml zo'n 53g koolhydraten. Een duursporter heeft koolhydraten tijdens inspanning nodig om de glycogeen voorraad op peil te houden. Cola kan hier goed aan bijdragen. Verder kan de cafeine het gevoel van vermoeidheid onderdrukken en de alertheid verhogen. Dit is handig voor duursporters om ook in de latere fase van hun training of wedstrijd scherp te blijven. Voor bijvoorbeeld ultra duursporters is het soms zelfs nodig om de slaap te onderdrukken omdat diegene anders teveel tijd verliest. Een ander voordeel zit hem vooral in de afwisseling en beleving van cola ten opzichte van de gangbare sportvoeding tijdens inspanning zoals gels en isotone sportdrank. Met name tijdens hele lange inspanning van >4 uur zoals ultra duurlopen is de sporter die gangbare sportvoeding helemaal zat en dan is het drinken van cola vaak een hele fijne afwisseling waarmee ze toch de nodige vocht en suikers binnen krijgen.'
De nadelen van cola tijdens het sporten
Er zijn echter ook nadelen van cola tijdens het sporten. Myrthe: 'Cola is een hypertone drank. Dat wil zeggen dat de concentratie van deeltjes hoger is dan in ons bloed en daardoor is de uitwisseling in de darmen naar het bloed niet optimaal. Dit kan darmklachten zoals kramp en diarree geven. Daarom adviseren we tijdens inspanning vooral isotone sportdranken te drinken. De suikers in cola zijn ook super snel opneembaar welke een hoge piek en ook snelle daling van de bloedsuikerspiegel kunnen geven. Het koolzuur kan voor maagklachten zorgen, door het opboeren van lucht en de hoge zuurtegraad kan dit tijdens inspanning erg onprettig zijn. Verder bevat cola geen elektrolyten waardoor het voor de hydratatie geen optimale sportdrank is. Tot slot, weet dat cola heel slecht is voor je tanden, zeker wanneer je verder nog meer suikers via sportvoeding tot je neemt.'
Wat zegt de wetenschap over cola en sportprestaties?
Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat cola sportprestaties kan beïnvloeden. Myrthe: 'Afhankelijk van de manier waarop het gebruikt wordt, kan cola voordelig of nadelig zijn voor de sportprestaties. De suikers en de cafeïne kunnen helpen om de energielevels hoog te houden waardoor je langer beter presteert. Cola heeft echter ook veel nadelen zoals grote kans op maag-darmklachten en geen optimale hydratatie door zweetverlies. Ook is er risico op een meer instabiele bloedsuikerspiegel, wat juist een gevoel van vermoeidheid kan geven.'
Cafeïne en uithoudingsvermogen
Cafeïne en sport is een veelbesproken onderwerp. Onderzoek toont aan dat cafeïne het uithoudingsvermogen kan verbeteren, vooral bij lange of intensieve trainingen. Het verhoogt de vetverbranding en spaart de glycogeen voorraden van het lichaam, waardoor sporters langer hun energievoorraad kunnen aanspreken. De optimale hoeveelheid cafeïne ligt meestal tussen de 3-6 mg per kg lichaamsgewicht, wat ongeveer overeenkomt met 1-2 blikjes cola. Cafeïnevrije cola biedt deze voordelen uiteraard niet.
Is cola een goede hersteldrank?
Na een zware inspanning kan cola in sommige gevallen helpen bij herstel, vooral door de snelle suikeropname. Myrthe: 'Na een lange duurinspanning heeft het lichaam veel koolhydraten nodig om weer goed te herstellen. Cola kan daar aan bijdragen, maar het lichaam heeft meer nodig dan alleen koolhydraten om goed te herstellen! Een goede hersteldrank bestaat namelijk ook uit eiwitten en elektrolyten en dat heeft cola niet. Cola kan dus onderdeel zijn van een herstelmaaltijd, maar op zichzelf is cola geen goede hersteldrank.'
Praktische tips: Cola tijdens jouw sportprestaties
Als je cola wilt gaan gebruiken dan is het volgens Myrthe verstandig om op drie dingen te letten.
1. Testen
Test het eerst tijdens trainingen om te zien hoe je lichaam erop reageert, voordat je het tijdens een wedstrijd gebruikt.
2. Koolzuur
Laat de koolzuur eruit door van tevoren de cola te schudden voor minder kans op maagklachten.
3. Tijdstip gebruik
Drink cola pas in de laatste fase van een langdurige training of wedstrijd voor een snelle energieboost. Ga je een lange ultraloop van 6/12/24 uur neem dan op strategische momenten een cola en combineer dit het liefst met een maaltijd.
Hoeveel cola moet je drinken?
Myrthe: 'Ik adviseer cola eigenlijk niet vaak en een goed antwoord op deze vraag hangt per persoon en van de duur van de inspanning af. Maar als je het toch fijn vindt kan je 150-200ml in de laatste 30-45 minuten van de lange duurinspanning nemen voor een snelle energieboost. Ben je recreatief met een lange loop bezig, dan kan je prima een blikje van 333 ml tijdens een rustpauze. Voor ultra duurinspanning kan een colaatje heerlijk zijn tijdens een langere break.'
Wanneer is cola het meest effectief?
De meeste sporters vinden cola het meest effectief in de laatste kilometers van een lange race of rit. Dit is het moment waarop je vaak een energiecrash voelt en je lichaam behoefte heeft aan een snelle energieboost. Cola drinken is dus vooral handig wanneer de vermoeidheid het hoogst is.
Alternatieven voor cola tijdens het sporten
Er zijn verschillende alternatieven voor cola die sporters kunnen overwegen. Myrthe: 'Als cola als sportdrank wordt gebruikt zijn er betere alternatieven zoals isotone sportdrank of water met gels of bars. Voor herstel is chocolademelk een beter alternatief. Kortom, cola kan een nuttige snelle energiebron zijn tijdens langdurige inspanningen, maar het is geen ideale hydratatie- of hersteldrank. Als je cola gebruikt, doe dat dan strategisch en in beperkte hoeveelheden.'
Vergelijking: Cola vs sportdrank
Wanneer je cola vs sportdrank vergelijkt, zie je dat sportdranken vaak meer elektrolyten bevatten en ontworpen zijn om de hydratatie te ondersteunen, terwijl cola meer suiker en cafeïne biedt voor een snelle energieboost. Sportdranken bevatten ook vaak minder suiker, waardoor ze beter geschikt zijn voor langdurige inspanning.
Zelfgemaakte alternatieven
Een eenvoudige zelfgemaakte sportdrank kan ook een goed alternatief zijn voor cola, bijvoorbeeld door water te mengen met een beetje suiker, zout en citroen. Dit biedt een gezondere optie die de voordelen van cola zonder de nadelen biedt.
Conclusie: Cola en sport – een bewuste keuze
Cola kan een nuttige aanvulling zijn op je sportvoeding, vooral wanneer je snel energie nodig hebt. Het biedt voordelen zoals een energieboost door suiker en cafeïne, maar heeft ook nadelen zoals een mogelijke bloedsuikerdaling en maagklachten. Het is belangrijk om cola bewust te drinken, rekening houdend met je eigen lichaam en de aard van je sportprestaties. In sommige gevallen kunnen alternatieven zoals sportdranken of zelfgemaakte sportdranken betere keuzes zijn.