Nieuw-Zeelandse atleet Peter Snell (80) overleden

De laatste man die de olympische dubbel, de 800 en 1500 meter, won is zaterdag op 80 jarige leeftijd overleden. Peter Snell, Nieuw-Zeelandse atleet, is drievoudig olympisch kampioen en was enige tijd recordhouder op de 800 meter. Snell stopte op 25 jarige leeftijd na mooie prestaties geleverd te hebben en werd in zijn geboorteland uitgeroepen tot sportman van de eeuw.

Olympische Spelen, 1500 meter

Tokio, 21 oktober 1964

‘Wie is die man in het zwart?’ Tegenwoordig zou die vraag op hoongelach worden onthaald. Ten tijde van de vorige Olympische Spelen, vier jaar geleden in Rome, werd er nog allesbehalve meewarig over gedaan. Wie had op welke manier dan ook al kennisgemaakt met een zich nog ontwikkelende 800 meter-loper, uit Nieuw-Zeeland bovendien, geografisch het meest geïsoleerde land ter wereld? Niemand, de freaks uitgezonderd. Tot deze Kiwi, deze nobody, de ene na de andere kwalificatieronde overleefde en tenslotte olympisch kampioen werd. Alleen zijn landgenoten, ver weg aan het andere eind van de planeet, vielen niet achterover van verbazing. In Auckland, de grootste agglomeratie van Nieuw-Zeeland, was voor iedereen zichtbaar iets moois gegroeid. Arthur Lydiard, een gewezen marathonloper, had een aantal atleten rond zich verzameld die de hemel wilden bestormen. Lydiard, een nuchtere, levenslustige man, koesterde opvattingen en methodes die revolutionair waren maar in Europa en de Verenigde Staten op geamuseerde scepsis werden onthaald, als ze er al bekend waren. De trainingsleer verkeerde in volle evolutie. Buiten Oceanië was intervalwerk het nieuwe credo. Lydiard van zijn kant wil in het bijzonder de aerobe kwaliteiten, de uithouding dus, in hoge mate versterken, zelfs bij specialisten van de middenafstand, inclusief de 800 meter. Zoals Peter Snell. Om half zes stapt hij uit bed voor de eerste training van de dag, na zijn werk bij een tabaksbedrijf trekt hij opnieuw de loopschoenen aan, om acht uur kruipt hij onder de wol. Zijn weektotaal bedraagt 160 kilometer.

Hoogtepunt van de trainingsarbeid is een gezamenlijke ochtendduurloop op zaterdag of zondag. Het vertrek heeft plaats op het nummer 5 van Wainwright Avenue, waar Lydiard woont. Barry Magee, een marathonloper, voert het commando. In zijn spoor volgt een groep jonge, hongerige leeuwen. Bestemming is Waiatarua, een kleine nederzetting in een uitgestrekt natuurpark dat Waitakere Ranges heet. Het landschap is van een betoverende schoonheid, golvend, uitdagend, onverbiddelijk: de laatste heuvel, na bijna 35 kilometer en 2 uur en 20 minuten, is de hindernis te veel voor wie nog niet in vorm verkeert. De met stilzwijgen omhangen tocht naar Waiatarua is een bijna sacrale oefening, slopend maar bevredigend, de bekroning van een week van hard trainen, een aanmoediging om de volgende fases in de Lydiardaanse opbouw, heuveltraining en klassiek snelheidswerk, met vertrouwen tegemoet te zien.

Wegens het onverwacht grote aantal deelnemers aan de 800 meter, zesenveertig, werd in laatste instantie beslist niet drie maar vier etappes in te voeren, verdeeld over slechts drie dagen. Niemand was beter op deze uitputtingsslag voorbereid dan Snell. Maar ook in latere jaren en in enkelvoudige wedstrijden was hij oppermachtig. In het voorjaar van 1962, midden in de Nieuw-Zeelandse zomer, verbeterde hij in één week tijd op een grasbaan het wereldrecord van de mijl en die van de 800 meter (op naam van de Belg Roger Moens) en de in de buurt liggende 880 yards.

Dubbelslag

In Rome was Snell bijna onbekend. Nu luidt de vraag: wie zal die man in het zwart kunnen bedreigen? Op de 800 meter en op de 1500 meter, Snell streeft een bijna unieke dubbelslag na. Het eerste deel van zijn zelfgekozen opdracht heeft hij inmiddels met verve vervuld. ‘In Rome was ik na de 800 meter buiten zinnen, nu ben ik blij,’ zei Snell. Op de 1500 meter zal zijn zege wellicht nog indrukwekkender zijn. ‘Hij kan alleen verliezen als we zijn benen samenbinden,’ zei de Amerikaan Dyrol Burleson. Wanneer Snell, zoals in de 800 meter, bijna halfweg de laatste ronde versnelt, is het pleit beslecht. ‘Iedereen zal wachten op die aanval in de ijdele hoop te kunnen reageren’, had Burleson voorspeld. Bij de aankomst heeft Snell liefst anderhalve seconde voorsprong op de nummer twee, de Tsjechoslowaak Josef Odlozil. Het was zijn zesde wedstrijd in zeven dagen.

In de hoofdstad Wellington vergadert het parlement. Amper achttien leden zijn in het halfrond aanwezig. De anderen hebben de wandelgangen opgezocht, een transistorradio aan het oor geklemd. Even over half drie beklimt premier Keith Holyoake, bekend om zijn pompeuze taalgebruik, het spreekgestoelte en declameert: ‘Peter Snell heeft zo net de 1500 meter gewonnen met zeven of acht yards voorsprong.’ Voor het eerst in lange tijd klinkt stormachtig applaus op alle banken. Naast Snell veroveren Magee en twee andere atleten van Lydiards-groep in Rome of Tokio een olympische medaille, zes in totaal, waarvan vier gouden.

PS: Een jaar later zet Snell op pas vijfentwintigjarige leeftijd een punt achter zijn carrière. Hij verhuist naar de Verenigde Staten, behaalt er een doctoraat in de sportfysiologie en beëindigt zijn maatschappelijke loopbaan als directeur van een sportinstituut in Dallas, Texas. In 2000 wordt hij uitgeroepen tot Nieuw-Zeelands sportman van de eeuw.

Wil jij twee keer per week de beste looptips, motiverende artikelen en fijne winacties ontvangen? Schrijf je dan nu in voor onze nieuwsbrief!