Witte vingers bij kou? Misschien heb je het fenomeen van Raynaud
Dit is de oorzaak van jouw 'dode vingers' tijdens het hardlopen als het koud is.
© getty

De meeste mensen krijgen koude vingers in de winter, maar soms gaat het nog een stapje verder: witte vingers, witte tenen, tintelingen en pijn zijn symptomen die horen bij het fenomeen van Raynaud. Wat is dat precies en wat kun je doen bij gevoelloze, witte vingers?
Het fenomeen van Raynaud
Een lezer van Runner's World stuurde vorige winter een mail of we een stuk konden wijden aan het fenomeen van Raynaud, ook wel bekend als: de ziekte van Raynaud / syndroom van Raynaud, of 'wintervingers'. Een verschijnsel waarbij de bloedvaatjes in vingers of tenen tijdelijk zo erg vernauwen, dat er geen bloed naartoe kan stromen. De vingers of tenen worden daardoor eerst wit en kunnen daarna zelfs blauw worden. Als de vaatjes naderhand weer opengaan worden de vingers eerst rood en gaan ze (soms pijnlijk) tintelen.
Hoewel de naam je misschien niet bekend voorkomt, komt het fenomeen van Raynaud vrij veel voor: namelijk bij 15 op de 100 vrouwen en 1 op de 100 mannen heeft last van witte vingers door het fenomeen van Raynaud. Koude handen kunnen ook een andere oorzaak hebben. Als je last hebt van opvallend koude, witte vingers of witte vingertoppen, ga dan naar de huisarts. Die kan testen of je misschien het Syndroom van Raynaud hebt.
Vernauwen van vaatjes doorgeslagen
Het vernauwen van vaten is heel normaal als het koud is (dit zijn 7 redenen waarom je het altijd koud hebt). Zo wordt namelijk de temperatuur in je lichaam goed geregeld. Bij mensen met de ziekte van Raynaud is dit systeem een beetje doorgeslagen, en verkrampen de vaatjes zo erg dat ze dicht gaan zitten en er helemaal geen bloed meer kan passeren. Dit fenomeen duurt meestal tussen de 5 en 30 minuten. Opvallend aan deze aandoening is dat alle vingers meedoen en de duim niet.
Is het fenomeen van Raynaud gevaarlijk?
Koude vingertoppen zijn voelen natuurlijk niet lekker, maar in de meeste gevallen zijn witte vingers niet gevaarlijk en komt de kleur en het gevoel snel weer terug. Sommige aanvallen kunnen echter ook ernstiger zijn, tot het zwart worden aan toe. Mensen met extreme klachten kunnen dit ook aan oren of neus hebben. Duren je aanvallen langer dan drie uur, heb je veel pijn of krijg je wondjes en ontstekingen in je vingers en tenen? Neem dan contact op met je huisarts.
Witte vingers niet alleen door kou
Het verkrampen van de vaatjes bij mensen met het fenomeen van Raynaud hoeft trouwens niet altijd door koud weer te worden getriggerd. Het kan ook komen door lichamelijke prikkels zoals angst, verdriet, opwinding, zenuwen en stress. Hoe het precies komt dat deze emoties deze vaatvernauwing oproepen is niet bekend, maar er zijn vermoedens dat adrenaline een rol speelt.
Wat kun je doen tegen het syndroom van Raynaud en witte vingers?
Als je last hebt van witte vingers en je zoekt een behandeling voor het fenomeen van Raynaud, dan kan je een aanval proberen te voorkomen door je handen en voeten goed warm te houden, bijvoorbeeld met goede hardloophandschoenen. Ook wordt roken of het werken met zwaar gereedschap afgeraden als je hier last van hebt. Mocht je ernstige klachten ervaren, dan is het altijd raadzaam een arts te bezoeken, die kan je helpen met een behandeling tegen het fenomeen van Raynaud. Er bestaan medicijnen om de vaten te laten verwijden. Soms gaat de ziekte vanzelf weer over.