Aha! Dit is het verschil tussen een zonnesteek en hitteberoerte

In Nederland zijn we dol op de zon, maar er zijn van die dagen met enorme uitschieters. Wanneer de temperaturen maar op blijven lopen en er sprake is van een hittegolf, kun je beter uit de zon blijven. Voor je het weet loop je een zonnesteek op, of zelfs een hitteberoerte. Maar wat is eigenlijk het verschil tussen die twee? Dat lees je in dit artikel.

De symptomen van een zonnesteek of hitteberoerte

In de zomer worden de woorden zonnesteek en hitteberoerte vaak door elkaar gebruikt, terwijl het eigenlijk heel belangrijk is om het verschil te kunnen herkennen. De één kun je namelijk zelf behandelen, terwijl de ander voor een levensbedreigende situatie kan zorgen. Ze vragen dus allebei om een andere aanpak.

Laten we beginnen met de symptomen, zodat je het onderscheid kunt maken.

Hoe herken je een zonnesteek?

• Hevig zweten.
• Bleek of rood.
• Hoofdpijn, duizeligheid of zelfs braken.
• Spierkrampen.
• Ernstige vermoeidheid, slap voelen of zelfs flauwvallen.
• Normale taken of werkzaamheden kun je niet meer goed uitvoeren.

Hoe herken je een hitteberoerte?

• Een rode huid, maar je zweet niet.
• Suf en verward gedrag of evenwichtsstoornissen.
• Soms bleek en klam, bijvoorbeeld na een inspanning.
• Een hoge lichaamstemperatuur, maar je hebt het koud.
• Misselijkheid, vermoeidheid, slap voelen, snelle hartslag en moeilijke ademhaling.
• Je kunt het bewustzijn verliezen.

Als je op een warme dag gaat hardlopen, loop je het risico op hitteberoerte. In dit artikel vertellen we je hoe je dit kunt voorkomen.

Het verschil tussen zonnesteek of hitteberoerte

Een zonnesteek ontstaat als iemand langdurig aan hitte wordt blootgesteld. Het lichaam houdt meer warmte vast dan dat het kwijtraakt en je verliest veel vocht- en/of zout. Je lichaam raakt ontregeld en je voelt je griepachtig: Vaak ga je bijvoorbeeld extreem veel zweten om af te koelen, maar dit lukt niet omdat het nog te warm is.

Een zonnesteek is eigenlijk de fase die voorafgaat aan een hitteberoerte. Bij een hitteberoerte is je lichaam door de zon of warmte oververhit geraakt. Dit is gevaarlijk, omdat door de uitdroging de warmteregulatie in je hersenen in de problemen raakt. In het ergste geval verlies je door de hitte je bewustzijn. Bij een hitteberoerte onmiddellijk intensieve medische zorg nodig.

Wat moet je doen bij een zonnesteek, hitte-uitputting of hitteberoerte?

Ben je in de buurt bij iemand met een zonnesteek of hitteberoerte? In beide gevallen geldt natuurlijk: afkoeling zoeken. Trek warme kleding uit en bedek blote huid met natte, koele doeken. Drink veel, maar neem niet te grote slokken. Leg eventueel ook koude kompressen of ijsblokjes in een zakje water op het lichaam. Dit werkt het beste op plekken zoals de liezen, onder de oksels of in de nek.

Heeft de persoon in kwestie last van bewustzijnsstoornissen? Of moeite met ademen? Bel dan altijd 112.

Zonnesteek

Als bij een zonnesteek de symptomen, ondanks het verkoelen, verergeren of niet verminderen binnen 24 uur, neem dan contact op met een arts.

Hitte-uitputting

Leg het slachtoffer neer in een koele omgeving. Laat hem of haar wat drinken, maar zorg dat het niet te koud is. Koel eventueel ook verkrampte spieren. Wordt de toestand niet beter? Of is diegene suf, verward, ongecoördineerd of heeft hij/zij/die last van evenwichtsstoornissen? Twijfel niet en bel 112.

Hitteberoerte

Bel of laat 112 bellen als het slachtoffer suf of verward wordt, ongecoördineerd is of evenwichtsstoornissen heeft.

Laat het slachtoffer in ieder geval liggen. Neem eventueel de temperatuur op als je een thermometer in de buurt hebt. Geeft een oorthermometer een temperatuur aan die hoger is dan 36,5 °C? En is iemand bleek en klam? Koel die persoon dan. Dat kan door doeken te drenken in water met ijs. Vervang deze elke twee minuten. Leg coldpacks in de hals, oksels, liezen en eventueel knieholtes. Gebruik een ventilator op een natte huid. Besproei de persoon met koud water en laat het slachtoffer overtollige kleding uittrekken.

Zorg voor schaduw. Dat kan ook door een reddingsdeken boven het slachtoffer te houden. Let op: leg geen reddingsdeken óp het slachtoffer.

Voorkomen is beter dan genezen

Om zowel een zonnesteek als hitteberoerte te voorkomen moet je de zon op de heetste uren (tussen 12.00 en 16.00 uur) vermijden. Bedek zoveel mogelijk je hoofd (zoals met een ademde pet) en draag goede luchtdoorlatende kleding, het liefst van katoen of linnen. Drink voldoende water (meer dan normaal) en neem af en toe een verkoelende douche. Vergeet jezelf ook niet in te smeren met een hoge factor.

Bron: Het Rode Kruis