Wat is overpronatie en wat kun je ertegen doen?
Een volledige uitleg van deze bekende hardloopterm.
© Alex Burstow
Overpronatie is één van die termen die je als hardloper weleens hoort, maar waarvan je misschien niet 100 procent zeker weet wat het nu eigenlijk betekent. Simpel gezegd verwijst overpronatie of overproneren van je voeten naar je loopbeweging. Specifiek naar de manier waarop je je voet afwikkelt tijdens het hardlopen. In dit artikel lees je alles over overpronatie.
Wat is overpronatie?
Als je ooit te horen hebt gekregen dat je overproneert tijdens het lopen - door een verkoper bij het kopen van je nieuwe hardloopschoenen bijvoorbeeld - heb je je misschien afgevraagd of je meer risico loopt op blessures of dacht je dat het je loopsnelheid of uithoudingsvermogen zou kunnen beïnvloeden. Vandaag leggen wij je uit hoe het zit en na het lezen van dit artikel weet je precies wat overpronatie betekent.
Laten we beginnen met het woord proneren, wat is dat eigenlijk? Proneren is eigenlijk de normale beweging die hardlopers maken tijdens het hardlopen. Nu horen wij je al denken, maar wat is overproneren dan? De definitie van overpronatie luidt als volgt: de mate van het naar binnen rollen van de buitenkant van de hiel naar de binnenkant van je voet bij de landing. Volgens Tom Goom, klinisch hoofdfysiotherapeut en bedenker van Running Repairs, is de term 'overprontie' eigenlijk slecht gedefinieerd, maar het suggereert een overmatige pronatiebeweging.
'Voor de meeste hardlopers is overpronatie van je voeten een klein probleem, maar wanneer je geen klachten ervaart hoeft overpronatie van je voeten alles behalve zorgwekkend zijn', zegt Goom.
Supinators (onderpronators) daarentegen landen op de buitenkant van de hiel en rollen helemaal naar binnen. Hierbij blijft de belasting aan de buitentkant van de voet.
Welke klachten geeft overpronatie?
In plaats van je zorgen te maken over jouw mogelijke overpronatie, kan het nuttiger zijn om te bedenken of die loopbeweging voor problemen zorgt voor jou als loper. 'Ben je pijnvrij en presteer je goed? Dan is het niet relevant om je pronatie te veranderen', zegt Groom. Als je echter regelmatig klachten hebt aan je onderbenen zoals shin splints, stressfracturen in je voet of plantaire fasciitis, dan kan het zeker nuttig zijn om na te denken over het mogelijke verband met je pronatiebeweging.
Over- of onderpronatie krijg vaak de schuld van blessures. Echter bleek uit een onderzoek uit 2013 in het British Journal of Sports Medicine dat een meer geproneerde voet niet geassocieerd werd met een hoger risico op blessures. Onderzoekers bestudeerden 1000 hardlopers in neutrale schoenen gedurende een jaar en stelden vast dat pronatie geen verband hield met blessures - sterker nog, er werd vastgesteld dat pronators iets minder kans hadden op blessures.
Geblesseerd door overpronatie... wat nu?
Volgens Goom is er wél een mogelijk verband gevonden tussen overpronatie en twee loopblessures. Het kan namelijk de druk op de pees van de tibialis posterior verhogen en een kleine rol spelen bij mediaal tibiaal stress syndroom - één van de oorzaken van shin splints.
Het is altijd aan te raden om bij een (terugkerende) blessure aan je voet of onderbeen in combinatie met overpronatie langs een podoloog of fysiotherapeut te gaan. Het kan zijn dat speciale zooltjes verlichting bieden of je een speciale hardloopschoen met ondersteuning aangeraden krijgt. In dit artikel hebben wij de beste hardloopschoenen met ondersteuning voor je op een rijtje gezet.
Hoe weet je of je overproneert of niet?
Als je niet geblesseerd bent, is jouw mogelijke overpronatie waarschijnlijk niet van belang. 'Beoordelen of je overproneert is niet iets wat je kunt zien in de spiegel', zegt Goom. Als je geblesseerd bent, kun je het beste naar een fysiotherapeut of podoloog gaan om te kijken of jouw loopbeweging een rol speelt bij je blessure.