Is hardlopen in de buurt van uitlaatgassen schadelijk?

Hardlopen langs drukke wegen of in stedelijke gebieden brengt blootstelling aan uitlaatgassen met zich mee. Maar wat is de impact op je gezondheid en longen? In dit artikel lees je wat de risico’s zijn en hoe je jezelf kunt beschermen.

Wel hardlopen is nog altijd beter dan niet gaan hardlopen, maar zie dit artikel als een extra reden om een groene omgeving op te zoeken voor je loopje.

Hoe beïnvloeden uitlaatgassen je longen en prestaties?

Driekwart van de Nederlanders woont in een stedelijke regio. En dan ontkom je er niet aan dat je weleens gaat hardlopen langs een drukke weg. Met auto’s, scooters en dus: uitlaatgassen. Hoe ongezond is dit? Uitlaatgassen bevatten schadelijke stoffen zoals stikstofdioxide en fijnstof die je longcapaciteit kunnen aantasten. Met als gevolg dat deze uitlaatgassen je ademhaling en sportprestaties kunnen beïnvloeden.

Wat zit er precies in uitlaatgassen en hoe gevaarlijk is dat?

Het probleem zit hem in de fijnstof die vrijkomt bij uitlaatgassen. Uitlaatgassen bevatten stoffen zoals koolmonoxide, stikstofdioxide en fijnstof. Deze deeltjes kunnen diep in je longen doordringen en daar ontstekingen veroorzaken. Ze worden opgenomen in je bloedbaan en kunnen schade aan cellen veroorzaken: vergelijkbaar met de effecten van tabaksrook. Langdurige blootstelling kan leiden tot chronische aandoeningen zoals astma en hart- en vaatziekten.

Effect op ademhaling tijdens het hardlopen

Tijdens het hardlopen adem je dieper en sneller, waardoor meer schadelijke stoffen je longen bereiken. ‘Voor hardlopers tussen de uitlaatgassen is fijnstof nog schadelijker, omdat je dieper in- en uitademt’, vertelt Michael Jerret, hoogleraar milieugezondheid aan de Universiteit van Californië. 'De deeltjes fijnstof doen hierdoor nog meer kwaad. Daarnaast wordt de lucht die je in ademt ook nog eens minder gefilterd tijdens fysieke inspanning, want je ademt lang niet altijd door je neus. De invloed van uitlaatgassen kan leiden tot kortademigheid en een verminderde longfunctie.'

Verhoogd risico op chronische aandoeningen

Langdurige blootstelling aan luchtvervuiling verhoogt het risico op chronische aandoeningen zoals astma, bronchitis en hartklachten. Vooral hardlopers die regelmatig langs drukke wegen trainen, lopen extra risico door de verhoogde inademing van schadelijke stoffen. Als je dus een route neemt langs een drukke weg, kies voor een rustigere training en adem zoveel mogelijk door je neus. De gezondste oplossing is om niet in de buurt van drukke autowegen te lopen. Woon je nu eenmaal in de buurt van veel drukke straten? Pak dan de fiets en rijd naar een rustigere plek met meer natuur. Planten en bomen houden ook een deel van de fijnstof tegen.

De risico’s van hardlopen in stedelijke gebieden

Hardlopen langs wegen met veel verkeer kan je blootstellen aan hoge concentraties uitlaatgassen. Hieronder lees je waarom lopen langs de snelweg risico’s met zich meebrengt.

Meer auto's, meer vervuiling

Hoe drukker het verkeer, hoe hoger de concentratie schadelijke stoffen in de lucht. Auto’s, scooters en vrachtwagens stoten uitlaatgassen uit die zich ophopen in stedelijke gebieden, vooral tijdens spitsuren.

Momenten van de dag met de meeste vervuiling

De keuze van het tijdstip maakt veel uit voor het fijnstofgehalte in de buitenlucht. De gezondste optie is vroeg in de ochtend, voordat alle automobilisten naar hun werk rijden.

De lucht is dan relatief schoon (en het is een stuk rustiger op straat). De ochtendspits en avondspits zijn de slechtste momenten om buiten te sporten. Tijdens deze piekuren is de luchtkwaliteit vaak het slechtst. Probeer je trainingen te plannen buiten deze tijden.

Ben je geen voege vogel, maar is regen wel één van jouw favoriete weersomstandigheden tijdens het hardlopen? Goed nieuws, regen is namelijk de grootste vijand van een lucht vol met fijnstof.

Praktische tips om veilig te hardlopen in vervuilde omgevingen

Met de juiste voorzorgsmaatregelen kun je de blootstelling aan schadelijke stoffen verminderen en veiliger hardlopen in stedelijke gebieden.

Tip 1: kies voor parken of routes met weinig verkeer

Ga voor routes in groene gebieden zoals parken of bosrijke omgevingen. Bomen en planten filteren een deel van de fijnstof uit de lucht, wat de luchtkwaliteit aanzienlijk verbetert. Woon je nu eenmaal in de buurt van veel drukke straten? Pak dan de fiets en rijd naar een rustigere plek met meer natuur.

Tip 2: let op de luchtkwaliteit en vermijd piekuren

Gebruik apps zoals AirVisual om de luchtkwaliteit te controleren. Als de luchtkwaliteit slecht is, plan je training dan op een ander moment of breng een bezoekje aan de sportschool voor een training op de loopband.

Tip 3: gebruik beschermende uitrusting zoals een uitlaatgas mondstuk

Een speciaal ontworpen hardloopmasker of mondstuk kan helpen om een deel van de schadelijke stoffen uit de lucht te filteren. Dit is vooral handig als je geen andere route kunt kiezen dan langs drukke wegen.

Hoe je de risico’s van uitlaatgassen beperkt maar toch blijft hardlopen

Hardlopen in stedelijke gebieden is niet altijd slecht als je de juiste voorzorgsmaatregelen neemt. Hoe minimaliseer je de risico’s?

Zorg voor een gebalanceerd trainingsschema

Wissel je trainingen af met loopband trainingen en lopen op plekken met schone lucht. Overweeg om enkele dagen per week in een sportschool te trainen of naar minder vervuilde gebieden te fietsen.

Wanneer moet je stoppen met hardlopen vanwege luchtvervuiling?

Herken jij de volgende signalen: kortademigheid, een drukkend gevoel op de borst of duizeligheid? Dan is de kans groot dat jij vanwege de luchtvervuiling moet stoppen met hardlopen. Als de luchtkwaliteit zeer slecht is, bijvoorbeeld bij smog, stel je training dan uit of breng een bezoekje aan de sportschool. Gelukkig komt dit maar weinig voor in Nederland, alleen op dagen waarop het toch al erg warm is wil dit wel eens gebeuren. Probeer vooral voor je eigen gezondheid en loopgenot regelmatig een groene omgeving op te zoeken voor je loopje. Zo profiteer je extra van alle gezondheidsvoordelen van het hardlopen.

Volg je Runner's World al op Instagram en Facebook?