Reis naar Parijs met: sportarts Petra Groenenboom

Het is bijna zo ver! Van over de hele wereld komen er deze zomer meer dan tienduizend topatleten samen in Parijs voor het grootste sportevenement ter wereld: de Olympische Spelen. Achter elke deelnemer, en iedere winst of verlies, zit een team en schuilt een verhaal. In de Reis naar Parijs duikt Runner's World in de wereld van betrokkenen die vol passie toewerken naar één van de belangrijkste momenten in hun leven. Deze week spreken we met: sportarts Petra Groenenboom.

Petra Groenenboom is sportarts van beroep bij ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Vanuit Sports Valley werkt ze voor verschillende sportbonden, waaronder de Atletiekunie. Zo doet ze consulten voor allerlei sporters in het ziekenhuis in Ede, maar ze is ook regelmatig langs de baan te vinden op Papendal, gaat ze mee op trainingskampen en ook naar de Olympische Spelen in Parijs. Dit interview werd afgenomen tijdens het trainingskamp in voorbereiding naar de WK estafette op de Bahama's.

Ervaringsdeskundige in hoe het niet moet

Petra deed zelf aan atletiek. Ze nam deel aan diverse nationale en internationale toernooien en blonk vooral uit op de 400 meter. De wil om dokter te worden was er altijd al. 'Ik wilde eerst kinderarts worden, maar tijdens mijn coschappen bleek al snel dat ik meer met de ouders bezig was dan met de kinderen zelf'. Op haar zeventiende had ze last van een voetblessure, waarop een orthopeed adviseerde om dan maar te stoppen met sporten. 'Dan heb je weinig begrepen van mensen hun passie.' Zo ontstond het idee om sportarts te worden, hobby en werk combineren. 'Ik was toen aan het sporten en ik deed tegelijk een opleiding tot arts. Nou, die combinatie zou ik niemand aanraden, in ieder geval niet fulltime. Je bent moe, je hebt vaak blessures en je bent niet fit, maar ik vond het leuk. In elk geval ben ik dus ervaringsdeskundige in hoe het niet moet en inmiddels ook in hoe het wél moet.'

Eerste aanspreekpunt

Sinds 2012 is Petra geregistreerd sportarts en werkzaam bij ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede op de polikliniek sportgeneeskunde. Daar werken verschillende specialisaties samen in Sports Valley. Vanuit Sports Valley is ze meerdere dagen per week op Papendal te vinden wanneer er problemen zijn, om consulten te doen, om met coaches of fysiotherapeuten te sparren of voor een multidisciplinair overleg. Alles om te voorkomen dat atleten klachten krijgen of om die klachten weer op te lossen. Daarnaast is ze een eerste aanspreekpunt voor medische problemen bij sporters. 'Sportarts is een brede functie, zeker in de topsport. Onderweg, maar ook in Nederland ben je een aanspreekpunt voor problemen in het bewegingsapparaat, maar ook bij bijvoorbeeld huidproblemen, slaapproblemen, gynaecologische klachten en noem het maar op.' vertelt ze. 'Dan zullen ze toch eerst jou vragen. Je bent bijna een huisarts als het ware omdat je een eerste aanspreekpunt bent. Ze zien jou ook veel vaker dan hun huisarts en ze kennen je goed. Je bent er vaak bij, ook onderweg. Dat maakt denk ik wel het verschil tussen sportarts zijn in de topsport of in een ziekenhuis of sportmedische instelling.'

Goed luisteren is het halve consult

Door het intensieve contact met coaches, sporters en de rest van de staf zit er ook een groot sociaal aspect aan het werk. 'Ik ben echt een teamplayer, dus dat vind ik heel gaaf'. Ook vertelt ze dat ze veel voldoening haalt uit een sporter voorbereiden op grote prestaties of mensen terugbrengen na een blessure. 'Als iemand daar staat op een groot toernooi en we hebben samen gezorgd dat dat gelukt is, daar kan ik wel echt van genieten. Maar andersom ook, als het niet lukt dan baal ik daar ook wel van'. Door deze intensieve begeleiding in Nederland en onderweg op trainingskampen en op grote toernooien groeit er ook langzaam een vertrouwensband. In dit filmpje hoor je onder andere Lieke Klaver en Douwe Amels over Petra Groenenboom en haar werkwijze.

'Ik denk dat het vooral belangrijk is dat je goed luistert. Niet alleen in de topsport, maar in de hele geneeskunde. Als je alleen al luistert, heb je eigenlijk al het halve consult gedaan. Ik hoor regelmatig van mensen: ‘Eindelijk iemand die luistert’. Dat je je gewoon gehoord voelt en serieus wordt genomen. Dat waarderen patiënten in deze situaties enorm en dan komen ze ook sneller terug.'

'Op het randje'

Op weg naar de Spelen staat onder andere nog het EK atletiek in Rome op het programma voordat op 21 juli het trainingskamp in Liévin begint. 'Je probeert vooral te zorgen dat mensen niet geblesseerd raken of ziek worden.' De druk op de atleten wordt steeds groter, zeker in aanloop naar een groot toernooi als de Spelen zijn er vaak overbelastingsblessures zoals spierblessures, stressfracturen en peesblessures. Het is dan ook vooral zaak om iedereen fit te houden. 'Atleten zitten vaak op het randje en het is mijn taak als dokter om daarin de balans te vinden.' Daarom worden er regelmatig sterkte-zwakte analyses gedaan en gezondheidsscreenings. 'Het is gaaf dat presteren op hoog niveau, maar ze moeten wel gezond blijven. Er is ook nog een leven na topsport. Dat is iets wat je in de gaten blijft houden. Niet alleen bij topsporters, maar eigenlijk bij iedereen in het ziekenhuis.' Zo worden bij Gelderse Vallei ook sportmedische onderzoeken uitgevoerd voor recreatieve sporters en mensen die willen gaan sporten.

Wel of niet starten

Ook op trainingskampen en in aanloop naar grote toernooien is Petra vaak mee om atleten bij te staan voor adviezen en behandelingen bij klachten. Ook bij de beslissing of een atleet wel of niet kan starten is de sportarts betrokken. Daarnaast zijn er klachten als een verkoudheid, diarree of een insectenbeet waarbij het fijn is als er iemand in de buurt is. Ook gaat Petra vaak mee met dopingcontroles. 'Natuurlijk zijn veel atleten wel wat gewend, maar zeker bij grote toernooien is het allemaal net wat gehaaster en rommeliger. Dan hou ik in de gaten of alles goed verloopt. Je wil niet dat iemand door een foutief testen een positieve test aan zijn broek heeft. Daar zit niemand op te wachten.'

'Mama, ben je nou weer aan het werk?'

Leven als topsportarts betekent dan ook veel en vaak van huis zijn. 'Dat is best wel eens lastig. Ik heb jonge kinderen, dus er wordt veel van m'n partner en familie gevraagd. Gelukkig kunnen zij zo nu en dan oppassen en dat willen ze ook graag. Zonder hen ben ik nergens en kan ik dit werk niet uitoefenen.' Ook betekent het soms je werk mee naar huis nemen, ook 's avonds en in het weekend. 'Dat is wel de huidige tijd. Een berichtje is zo gestuurd. Werk en privé lopen vaak door elkaar heen. Maar je hoeft natuurlijk niet altijd meteen te reageren. Dit hangt van de urgentie af. Mijn kinderen vragen ook wel eens van 'mama ben je nou weer aan het werk?'. Dat hoort er soms bij. Ik probeer wel momenten te blijven zoeken dat ik echt bij mijn gezin ben. Dan kunnen appjes wel even wachten. Als het echt dringend is kan men altijd gewoon bellen natuurlijk. Soms ook best vermoeiend 24/7 in deze ambitieuze wereld van topsport. Maar ik zou het ook niet anders willen.'

Volg je Runner's World al op Instagram en Facebook om op de hoogte te blijven van alles rondom de Olympische Spelen.