RW Retro: Hoe Florence Griffith Joyner de koningin van Seoul 1988 werd
Nog steeds inspireert Flo-Jo atleten wereldwijd
© Runners World
De Olympische Spelen van Parijs komen eraan. Terwijl de atleten zich massaal voorbereiden om misschien wel geschiedenis te schrijven, duiken we bij Runner's World de geschiedenisboeken in. Welke verhalen hebben de tand des tijds doorstaan en welke verhalen kunnen deze zomer aan dat lijstje worden toegevoegd? In deze aflevering van Runner's World Retro: Florence Griffith Joyner alias Flo-Jo, snelste vrouw aller tijden én stijlicoon.
Weg van de bendes, drugs en ellende
Florence Griffith werd geboren in een buitenwijk van Los Angeles, een getto zou je het kunnen noemen. Ze groeide op als zevende kind in een gezin van elf. Thuis waren ze arm, maar gelukkig. Vooral door het feit dat de kleine Florence amper doorhad dat ze in armoede leefde. Achteraf vertelde ze er echter over:
Ze wou weg van de bendes en de drugs in haar buurt. Om daaruit te ontsnappen moest ze opvallen met iets waarin zij beter was dan de rest. Dat deed ze met haar enorme talent om hard te sprinten en met haar uitstraling.
Unieke uitstraling
Al vanaf jonge leeftijd was ze bezig met haar uiterlijk. Ze was dan ook een opvallende verschijning. Niet alleen op de baan, maar ook daarbuiten. Ze viel op door haar opvallende pakjes, die ze vaak zelf ontwierp. Pakken met slechts één lange broekspijp, met een muts zoals je bij schaatsers ziet en altijd met haar lange haar, sierraden en bizar lange, gelakte nagels in opvallende kleuren. Zo werd Florence Griffith-Joyner een stijlicoon van haar tijd en ook tegenwoordig is de opvallende stijl van veel vrouwelijke sprinters nog direct terug te leiden naar Flo-Jo.
Opkomst en eerste Olympische Spelen
Al vanaf jonge leeftijd bleek Florence een talent te hebben voor sprinten. Tijdens het spelen op straat liep ze al haar vrienden eruit. Haar moeder koesterde dit talent en zag het als een uitweg voor haar uit deze omstandigheden. Zo kon ze als kind aan atletiek doen. Daarin blonk ze uit op de korte nummers. Zo won ze op 14-jarige leeftijd al de Jesse Owens-Jeugdspelen. Op haar 20ste hoorde ze al bijna bij de top van de Verenigde Staten en maakte ze kans op een plek op de Olympische Spelen, ware het niet dat haar land de spelen boycotte vanwege de Koude Oorlog.
Florence ging studeren aan de California State University maar moest stoppen vanwege geldproblemen. Gelukkig wist haar trainer een beurs voor haar te regelen, waardoor ze in 1983 haar diploma haalde. Ook werd ze dat jaar vierde op de WK op de 200 meter. Een jaar later bevestigde ze haar plekje in de wereldtop door zilver te halen op de Olympische Spelen in haar geboortestad Los Angeles. Met een tijd van 22.04 haalde ze de tweede plek op de 200 meter.
Ongelooflijk snel wereldrecord
Na het zilver op de spelen van 1984, voelde Florence Griffith, dat er nog ruimte voor verbetering was. Ze bestudeerde de sprinttechniek van Carl Lewis en Ben Johnson, die hoge ogen gooiden op de Spelen van Los Angeles. Ook deed ze meer aan krachttraining en duurlopen. Ze verbeterde flink op de 100 en de 200 meter in aanloop naar de Spelen en ook trouwde ze in de tussentijd met hinkstapspringer Al Joyner.
Vlak voor de Spelen van 1988 in Seoul bevestigde ze haar vorm door bij de trails in Indianapolis op de 100 meter een tijd van 10.49 te lopen. Een verbetering van het oude wereldrecord met maar liefst 0.27 seconde! Dit wereldrecord staat nog tot op de dag van vandaag overeind. Het record is echter omstreden. Florence zou namelijk veel gemak hebben van een stevige rugwind. Bij het hinkstapspringen, dat rond het moment van de race plaatsvond, stond nog een meewind van 5 meter per seconde. Veel getuigen gingen er dan ook vanuit dat het record ongeldig werd verklaard. De vlaggen stonden immers strak. Toch gaf de windmeting 0.0 m/s aan, waardoor het record tot op de dag van vandaag geldig is.
Koningin van Seoul 1988
Door haar wereldrecord was Florence Griffith-Joyner een van de favorieten voor het goud op de 100 en de 200 meter. Daarbij werd er natuurlijk ook al op haar gelet omdat ze gewoon een opvallende verschijning was. Toch bleek ze veel meer dan een mooie verschijning te zijn. Ze pakte namelijk het goud op 100 meter in 10.54 en won vervolgens ook goud op de 200 meter in 21.34, ook een wereldrecord dat anno nu nog steeds overeind staat. Vervolgens pakte ze ook nog eens goud met het 4x100 meter team.
Met drie gouden medailles en haar uitstraling was ze de onbetwiste koningin van Seoul 1988, maar de medaillehonger was nog niet gestild. In een gesprek met Fanny Blankers-Koen gaf ze toe dat ze droomde van haar record van vier gouden medailles op één Olympische Spelen. Daarom greep ze de kans die haar werd geboden om mee te doen aan de 4x400 meter estafette. Als slotloopster kwam ze echter net tekort om de Sovjet-Unie in te halen. Het werd zilver voor het estafetteteam. Zo was de uiteindelijke buit voor Flo-Jo drie keer goud en één keer zilver.
Actrice en Barbiepop
Kort na de Spelen van 1988 zette ze een punt achter haar carrière. Ze had naar eigen zeggen geen tijd meer om te trainen en richtte zich op boeken schrijven, acteren, kleding ontwerpen en ze werd vice-voorzitster van de President's Council on Physical Fitness. Er werd zelfs een Barbiepop van Flo-Jo gemaakt.
Ze kwam ook ooit nog een keer naar Nederland voor een TV-programma. In een aflevering van Andere Tijden Sport zie je hoe ze Nederland ontdekte op schaatsen en hoe ze ook een bezoek bracht aan de Bijlmer. Daar deed ze wat ze het liefste deed; kinderen inspireren door als voorbeeld te fungeren.
Onverwacht overlijden en dopingbeschuldigingen
Op 38-jarige leeftijd kwam Florence Griffith-Joyner onverwachts te overlijden door verstikking bij een epileptische aanval ten gevolge van een afwijkende bloedvatstructuur in haar hersenen. Haar plotselinge dood in combinatie met haar ongelooflijke prestaties deden de geruchten over dopinggebruik flink oplaaien. Er is echter nooit sectie gepleegd op haar lichaam. Daarom is er van alle verdachtmakingen rondom doping nooit iets bewezen noch ontkracht.
Inspiratie voor velen
Vast staat dat Florence Griffith-Joyner in een tijd waarin veel atleten geschorst werden wegens doping veel beter was dan de rest. Daarbij was ze een stijlicoon en een inspiratie voor velen. We zien dan ook nog veel terug van Flo-Jo in de hedendaagse atletiek. Waar veel atleten eerder vooral zo licht en aerodynamisch wilden zijn op de baan, wilde Flo-Jo zich vooral goed voelen. Daarom koos ze voor vrouwelijke pakjes, lang haar en lange nagels. Niet zonder succes als je kijkt naar haar palmares. Mocht je je dus afvragen waarom veel vrouwelijke atleten zich zo excentriek kleden, denk dan nog eens aan Florence Griffith-Joyner.