Hoeveel langzamer word je tijdens/na de overgang?

Voor veel hardlopende vrouwen vormt de overgang een belangrijk keerpunt in hun leven, niet alleen op fysiek, maar ook op mentaal en emotioneel gebied. Hardlopen is een vast onderdeel van je routine geworden. Maar wat gebeurt er als je lichaam door de hormonale veranderingen van de overgang gaat? In hoeverre verandert je snelheid? Je uithoudingsvermogen? En hoe ga je daarmee om?

Hardlopen tijdens de overgang

De overgang, ook wel menopauze genoemd, markeert het einde van de menstruatiecyclus van een vrouw en kan gepaard gaan met aanzienlijke hormonale schommelingen, vooral in de jaren voor die allerlaatste menstruatie. De daling van de hormonen oestrogeen en progesteron kan diverse symptomen veroorzaken, zoals opvliegers, slaapproblemen, vermoeidheid en stemmingswisselingen. Voor hardlopers kan dit verschillende effecten hebben op de manier waarop je loopt, traint en herstelt.

Naast de meer voor de hand liggende symptomen, kunnen veel vrouwen ook merken dat hun lichaam anders reageert op inspanning. Zo kunnen gewrichten stijver aanvoelen en is het risico op blessures, zoals botontkalking of spierpijn, mogelijk verhoogd. Dit betekent niet dat je moet stoppen met hardlopen, maar het vraagt wel om aanpassingen in hoe je traint en herstelt. Meer over hardlopen tijdens de overgang lees je hier.

Verandering in tempo en conditie tijdens de overgang

Als je erover nadenkt wat er allemaal verandert in het vrouwelijke lichaam tijdens de overgang, is het niet zo gek dat ook je conditie en loopsnelheid achteruitgaan. Als jij dit ervaart, weet dan dat je zeker niet te enige bent. Een verandering in prestatie komt door een combinatie van factoren.

Spiermassa en kracht

Na de leeftijd van 30 begint het verlies van spiermassa, maar dit proces versnelt tijdens de overgang door het verminderde oestrogeen. Dit kan direct invloed hebben op je snelheid, omdat spierkracht een cruciale rol speelt bij het hardlopen. Minder spiermassa betekent dat je lichaam minder efficiënt is in het omzetten van kracht naar snelheid. Daarom blijft het op elke leeftijd belangrijk om krachttraining te blijven doen.

Gewichtstoename

Veel vrouwen merken dat ze tijdens de overgang sneller aankomen, vooral rond de buikstreek. Dit extra gewicht kan invloed hebben op je tempo, aangezien je lichaam meer inspanning moet leveren om in beweging te blijven. Bovendien kan het extra gewicht de belasting op je gewrichten vergroten, waardoor blessures sneller optreden. Wat je kunt doen aan die extra overgangskilo's, lees je hier.

Verminderde botdichtheid en gewrichtsproblemen

Oestrogeen is ook van invloed op de botdichtheid, en de afname van dit hormoon kan het risico op osteoporose verhogen. Stijvere gewrichten en gevoelige spieren kunnen je dwingen om langzamer te lopen, omdat je lichaam meer tijd nodig heeft om te herstellen.

Vermoeidheid en herstel

Slaapproblemen en hormonale schommelingen kunnen leiden tot vermoeidheid. Je kunt merken dat je hersteltijd langer wordt, en dat je minder energie hebt voor intensieve trainingen. Hierdoor kun je minder vaak piekprestaties bereiken, wat je snelheid op de lange termijn beïnvloedt. Een heleboel factoren die hier bij elkaar komen.

Hoeveel langzamer word je tijdens of na de overgang?

Het liefst wil je natuurlijk harde cijfers, dat snappen we. Iets in de trant van 'met elk jaar word je tien seconden per kilometer langzamer.' Maar helaas, zoals altijd ligt het antwoord iets genuanceerder. Volgens onderzoek van de Yale University worden hardlopers vanaf hun 40ste tot hun 70ste gemiddeld één procent trager per jaar. Dit onderzoek keek echter alleen naar de ontwikkeling van mannen. Zoals je je kunt voorstellen, ligt het bij vrouwelijke hardlopers weer net een stukje anders.

Hoeveel langzamer je wordt tijdens of na de overgang, hangt onder andere af van je fitness en conditie vóór de overgang. Volgens Stacy Sims, bewegingsfysioloog met focus op vrouwen, zorgt een sterke basis er juist voor dat je minder last krijgt van overgangsklachten, én er sneller van af bent. Als je regelmatig kunt blijven trainen en ook een goede trainingsvariatie kunt aanhouden, dan zijn er volgens Sims geen redenen om te denken dat de menopauze het einde van je hardloopcarrière betekent. Zorg ervoor dat je, ondanks alle ongemakken, goed voor je lichaam zorgt en actief blijft.

Licht aan het einde van de tunnel

Uit Amerikaans onderzoek blijkt het volgende: ja, veel vrouwelijke hardlopers worden in de jaren rondom de overgang langzamer. Hoeveel langzamer is niet te zeggen. Wat daarbij nog belangrijker is: ná de overgang, als de vervelende klachten eenmaal achter de rug zijn, vinden vrouwen ook weer een nieuwe routine. En met de juiste aanpak kunnen ze vervolgens ook weer tijden neerzetten waar ze trots op zijn, als ze maar volhouden. Zoals Amanda Thebe, auteur van het boek Menopocalypse, zei: 'De overgang is geen grot, maar een tunnel - met licht aan het eind.'

Volg je Runner's World al op Instagram en Facebook?