'Wat ik vraag van de mensen is dat ze één stuk afval oprapen.' In gesprek met Paul Waye

Vandaag is het landelijke opschoondag. De lente is begonnen en door het hele land worden opschoonacties georganiseerd voor een grote voorjaarsschoonmaak. Wat wij daar als hardlopers mee kunnen? Ploggen natuurlijk! In dit artikel spreken we Paul Waye over hoe ook jij een impact kan maken.

Een jaar geleden zetten wij drie ploggers op de cover van Runner’s World, waaronder Paul Waye (57). Ploggen is een samentrekking van het Zweedse 'plocka' (oprapen) en joggen, oftewel hardlopen en zwerfvuil oprapen. Paul is een bekende plogger. Hij probeert op zoveel mogelijk manieren een positieve impact te maken wat betreft zwerfvuil. Iets wat wij alleen maar kunnen toejuichen. Ook heeft Paul wilde plannen voor komende maanden. Tijd om eens bij te praten.

Professioneel plogger

Er is namelijk veel gebeurd in de voorbije maanden. Zo is Paul sinds kort 's werelds eerste professionele plogger. 'Ik werkte hiervoor in de ICT. Dat deed ik al sinds de jaren ‘90,' vertelt Paul. 'Door een reorganisatie verloor ik mijn baan. In een gesprek met het UWV werd mij verteld dat ik natuurlijk ook iets anders kon gaan doen. Nou ze keken wel even raar op toen ik aankwam met een businessplan waarin ik in een bananenpak al zwerfafval oprapend door de straten van Haarlem zou trekken', vertelt de geboren Engelsman lachend.

‘Maar als je er langer over nadenkt, is het verdienmodel eigenlijk hetzelfde als dat van een atleet. Ik zoek bedrijven die mij willen sponsoren in mijn werk. Alleen ik loop een stuk meer wedstrijden dan de gemiddelde atleet. Ik probeer altijd een impact te maken, dus elke dag is voor mij een wedstrijd.’ Hij vraagt juist niet om mensen die hem geld geven. Dat geld probeert hij te verdienen via bedrijven die hem sponsoren. ‘Je moet je geld geven aan dingen die je wil steunen. Als je kanker de wereld uit wil helpen, dan moet je vooral daar je geld aan geven. Niet aan mij. Wat ik van de mensen vraag is dat ze één stuk afval oprapen.’

‘Ik ben niet cool, wat ik doe is cool’

Waye probeert op allerlei manieren mensen te inspireren om ook af en toe een stuk afval op te rapen. ‘We zijn met 18 miljoen mensen in Nederland. Als we allemaal vandaag één stuk afval oprapen is dat 18 miljoen stukken afval opgeruimd. Dat zou gigantisch zijn.’ Hij haalt de gekste toeren uit om die boodschap aan de man te krijgen. Zo plogt hij vrijwel altijd in een bananenpak omdat dat meer opvalt en loopt hij wedstrijden in pakken die hij maakt van afval dat hij op straat heeft gevonden. Zo liep hij vorig jaar in Egmond en Rotterdam als ‘blikjesman’. ‘Dat werd echt heel goed opgepakt. Ik kreeg daar veel positieve reacties op. Mensen vinden het cool wat ik doe en dat is wat ik wil bereiken. Ik hoef niet cool te zijn. Ik ben maar een oude man met een dikke buik, maar wat ik doe is cool en dat wil ik overbrengen.’

Doorlopen voor de kinderen

Afgelopen jaar ging hij tijdens de Egmond Halve Marathon nog een stukje verder. Deze keer liep hij in een aardbol gevuld met flesjes. De oceanen waren doorzichtig waardoor het leek alsof de oceaan vol zat met flesjes. Een mooi symbolisch pak, maar wel ontzettend zwaar. Waar zijn blikjespak slechts 10 kilo woog, was dit aardbolpak 32 kilo zwaar. ‘Het eerste deel kon ik nog hardlopen, maar ik moest al snel wandelen. Uiteindelijk heb ik er 4 uur over gedaan. Toen ik eindelijk binnen was, waren ze de finishboog al aan het afbreken.’ Toch dacht hij niet aan stoppen. ‘Ik was met mijn pak in het jeugdjournaal gekomen en ik dacht aan al die kinderen die mij hadden gezien. Ik kon natuurlijk niet aankomen met het verhaal dat ik was gestopt. Ik moest hem uitlopen voor de kinderen.’

Toch zette zijn eindtijd hem wel aan het denken. ‘Als ik de aandacht wil trekken met mijn acties, dan moet ik wel tussen de mensen lopen,’ blikt Waye terug. ‘Nu liep ik alleen het strand met de rest van de deelnemers. Daarna wandelde ik er in mijn eentje achteraan. Ik zal in het vervolg pakken moeten maken waarmee ik wel binnen de tijdslimiet kan finishen. Ik wil ook niet de aandacht wegnemen van de laatste loper. Die moet de aandacht krijgen die diegene verdient. Als ik tien minuten voor de tijdslimiet binnen zou kunnen komen, dan zou dat perfect zijn.’

12-stedenplog

Dit jaar gaan we hem niet zien lopen in Rotterdam. ‘Misschien dat ik nog in een gek pak kom aanmoedigen, maar zelf ga ik niet lopen. Ik moet nog 31 marathons dit voorjaar.’ Daarmee doelt Paul op zijn uitdaging ‘de 12stedenplog’. Zijn doel is namelijk om in een maand tijd het hele land door te ploggen. Hij begint op 1 mei in Haarlem en loopt zo iedere dag minimaal een marathon van proviniciehoofdstad naar provinciehoofdstad.

'Ik wil elke dag minimaal 42 kilometer lopen, misschien wat meer en tijdens het lopen raap ik zwerfafval op. Het maakt niet uit hoe lang ik erover doe. Misschien dat ik er wel 10 uur over doe. Uiteindelijk gaat het erom dat ik in een maand het hele land door trek, legt Paul uit. 'Op sommige plekken wil ik ook een cleanup actie organiseren. Dan gaan we eerst een uurtje zwerfafval opruimen en dan ga ik daarna verder met mijn tocht.'

Ploggen als warming-up

Paul trekt dus al ploggend het hele land door en jij kan met hem meelopen. 'Ik zal steeds via mijn Instagram delen waar ik ben. Ook zie je daar mijn schema.' In de tussentijd kun jij zelf al beginnen met ploggen. 'Eén stuk afval oprapen is niet veel moeite, maar je maakt er wel veel impact mee. Ik moedig hardlopers aan om tijdens hun warming-up een paar stukken afval op te rapen als dynamische stretches. Zo heb je tijdens het hardlopen zelfs nog profijt van het ploggen. Daarna gooi je het gewoon in de prullenbak en dan begin je met je training.'

'Maak impact, maar maak plezier'

Zo probeert Paul het ploggen vooral leuk te maken. 'Ik zie mijzelf vooral als hardloper. Dat doe ik al sinds ik 13 ben en daar zal ik ook niet mee stoppen. Ploggen doe ik ernaast om een impact te maken, maar hardlopen is mijn passie,' vertelt hij. 'Als ik in het weekend een lange duurloop van 30 kilometer of langer doe dan raap ik alleen tijdens de eerste kilometers zwerfafval op. Daarna kom ik in de duinen en houd ik me alleen hardlopen bezig. Als ik dan zwerfafval tegen kom dan kom ik daar later die week wel terug om het op te rapen.' Zo leeft hij zelf bij het credo 'maak impact, maar maak plezier'.

Voor nu ligt de focus voor hem dus op zijn 12-stedenplog. 'Ik wil vooral zoveel mogelijk aandacht genereren. Ik hoop op een soort Forrest Gump-effect. Ik loop hem helemaal self-supported dus zonder hulp, maar iedereen mag meelopen. Ik ben makkelijk te herkennen in mijn bananenpak dat Patagonia speciaal voor mij op duurzame wijze heeft geproduceerd van oude kledingstukken.'

Volg je Runner's World al op Instagram en Facebook?